شروعی سالم برای حاملگی

رویـای همه ی خانم ها به دنیا آوردن بچه ای سـالم و شاد
اسـت. گـرچـه حـاملگی مسئـله ای بسیــار طبیعی است،
اما در دنیای امروز برای اینکه همه چیز خوب پیش برود باید
برنامه ریزی کرد.

اگر اهمیت کمی به سلامتیتان میـدهیـد، خـوابتان نامنظم
و خوراکتان ناسالم است، چکاپ دندانپزشکی را فـرامــوش
مـی کنید و...دیگر زمانش رسیده است که شیوه زندگیتان
را تغییر دهید و سالم تر زندگی کنید.

بـرای اینـکـه کودکتان را به سالم ترین طریق به دنیا بیاورید
و شروعی سلامت داشته باشید،باید ماه ها قبل از حامله
شدن، قدم های آغازین را بردارید. باید جسمتان کاملاً سلامت باشد و باید عوامل خطرزایی که ممکن است موجب آسیب رساندن به نوزاد شود را به حداقل برسانید.

با ایجاد تغییرات سالم در شیوه ی زندگی، حتی قادر خواهید بود، درصد حامله شدن خود را نیز افزایش دهید. یکی از بیماران من سومین کودک خود را در سن 42 سالگی به دنیا آورد، این مسئله نشان می دهد که چطور داشتن یک شیوه ی سالم برای زندگی می تواند به شما برای حفظ قدرت باروری کمک کند.

حاملگی: اولین هفته ها

زمانیکه متوجه می شوید که حامله شده اید، احتمالاً نوزادتان 2 تا 4 هفته اش استجنینی بسیار کوچک که به دیواره ی رحم شما چسبیده است. طی این هفته های بحرانی، رشد نوزاد شما تا حد زیادی تحت تاثیر مسائل مهم زیر است:

  • اسید فولیک: مدت زمانی طولانی است که گفته می شود اسید فولیک از آسیب و عیب تولد اسپینا بیفیدا (شکافدار بودن ستون فقرات) جلوگیری به عمل می آورد. خوشبختانه امروزه بسیاری از مواد غذایی مثل نان، نان شیرینی و سیریال های صبحانه حاوی اسید فولیک است تا از این طریق به خانم های باردار کمک کند تا بتوانند نوزادان خود را عاری از این آسیب به دنیا بیاورند.
  • الکل و سیگار: تحقیقات نشان داده است که مصرف الکل منجر به وضع حمل زودرس، کم هوشی و عدم رشد فکری کودک، نقص ها و عیب های مادرزادی، و پایین بودن وزن کودک می شود. کشیدن سیگار نیز موجب کاهش قدرت بارداری و کاهش وزن جنین می شود.
  • داروهای تجویزی: بله، مصرف دارو نیز می تواند به سلامت کودک شما آسیب برساند. برای مثال، طی چند ماه آخر بارداری مصرف داروهایی مثل آسپیرین و ایبوپروفن ممکن است میزان مایع آمنیونی را کاهش دهد و همچنین باعث بسته شدن رگ داکتوس که یکی از مهمترین رگ های خونی بدن است، میشود.
  • مواد مخدر: این داروها نیز خطرات خاص خود را دارند. برای مثال کوکائین میتواند هم برای جان مادر و هم فرزند او خطرآفرین باشد.
  • بیماری لثه: تحقیقات نشان داده است که بیماری های لثه می تواند منجر به وضع حمل زودرس شود. نوزادانی که از مادرانی با بیماری های لثه متولد میشوند، دوبار بیش از سایر نوزادان احتمال نگهداشته شدن در دستگاه را پس از زایمان دارند.

چاقی، دیابت و بدن شما

چاقی برای آندسته از زنانی که در شُرف به دنیا آوردن بچه هستند، مسئله ای بسیار مهم و تعیین کننده است. چاقی باعث به وجود آمدن مشکلات بسیاری است، چون به میزان قابل توجهی باعث افزایش احتمال ابتلا به قند خون و دیابت می شودچه قبل از حاملگی و چه طی این دوره.

زمانیکه جنین در بدن مادری که سابقاًقبل از 13 هفته-- مبتلا به قند خون بوده است، ایجاد می شود، خطر جدی آسیب ها و عیوب مادرزادی برای نوزاد وجود دارد. چاقی مادر و کنترل نشدن میزان قند خون نوزاد را دربرابر خطری جدی قرار می دهد و احتمال ایجاد عیوب و ناهنجاری های مادرزادی، ازجمله نقص مغز و نخاع را افزایش می دهد.

و نوزاد مادرانی که مبتلا به دیابت هستند، به واسطه ی مصرف قند اضافی بدن مادر که راه خود را به داخل جنین باز کرده است، از نظر اندازه و وزن بسیار رشد خواهند کرد. زایمان طبیعی این نوزادان بزرگ اندازه بسیار دشوار خواهد شد و احتیاج به عمل سزارین پیدا خواهند کرد.

چاقی، فشار خون بالا و همچنین آسم باعث تشنج قبل از وضع حمل می شود. این مسئله باعث می شود که خون کافی به جنین نرسد و نوزاد کوچک بماند. این کودکان معمولاً قبل از موعد به دنیا می آیند که مشکلات و دشواری های خاص خود را مثل ناتوانی در یادگیری را به همراه می آورد. علاوه بر این این نوزادان در معرض عیوب و نقص های مادرزادی و حتی مرگ نیز قرار می گیرند.

حاملگی سالم: قدم های صحیح

خانم ها باید حداقل سه ماه قبل از حامله شدن با پزشک خود ملاقات داشته باشند. به این ویزیت، مشاوره ی قبل از حاملگی گفته می شود و در این ملاقات به خانم ها آموزش داده می شود که چه قدم هایی بردارند تا حاملگی سالم و سلامت داشته باشند.

برای اینکه اطمینان یابید همه چیز خوب پیش می رود به نکات زیر توجه داشته باشید:

سلامتی شما: اگر مبتلا به مشکلات پزشکی حاد مثل چاقی، دیابت، فشار خون بالا، یا آسم هستید باید قبل از حاملگی آنها را تحت کنترل درآورید. اگر لازم است که وزن خود را پایین بیاورید، قبل از حامله شدن زمان آن است نه بعد از آن.

افسردگی نیز مشکل دیگری است که می تواند بر حاملگی شما تاثیر بگذارد. اگر وقتی حامله می شوید، افسرده باشید، احتمال بیشتری برای استفاده از توتون، الکل، و مواد مخدر خواهید داشت که ممکن است به کودک شما آسیب برساند.

برای کمک گرفتن می توانید با دوستان، همسر و خانواده تان صحبت کنید. و اگر کافی نبود به دنبال درمان باشید و از داروهای ضدافسردگی استفاده کنید. گرچه تحقیقات جدید نشان داده است که داروهای ضد افسردگی ممکن است به جنین آسیب برساند، پزشکان بر این عقیده اند که مادر افسرده خطر بسیار بیشتری برای جنین دارد و به خانم ها توصیه می کنند اگر مشکل افسردگی دارند حتماً طی حاملگی از این داروها استفاده کنند.

بهتر است تا سابقه ی خانوادگی خود مثل دوقلو بودن، کم ذهن بودن، کوری، کری، فیبروز مثانه، عیب ها و نقص های مادرزادی، بیماری تی ساکی، و تالاسمی نیز با پزشک خود درمیان بگذارید.

ویتامین های پیش از تولد: باید روزانه یک مولتی ویتامین که حاوی 400 میلیگرم اسید فولیک است مصرف کنید. همینطور تا می توانید از سبزیجات تازه، آجیل، حبوبات و مرکبات، که به طور طبیعی حاوی اسید فولیک هستند مصرف کنید.

رژیم غذایی: اگر عادت به خوردن غذاهای فست فود، شیرین و سودا دارید، باید طریقه ی خود را عوض کنید. داشتن یک رژیم غذایی سالم و متوازن سلامت عمومی شما را تقویت کرده و اگر باردار شدید کودک شما را نیز با ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز او تامین می کند.

باید حداقل چهار سهم از محصولات لبنی و غذاهای حاوی کلسیم مصرف کنید. یک وعده غذای حاوی ویتامین C، ویتامین A و اسید فولیک مصرف کنید. از مصرف بیش از حد ویتامین A که ممکن است منجر به عیوب مادرزادی برای جنین شود خودداری کنید.

نخورید:

  • از خوردن کوسه ماهی، شمشیر ماهی، و ماهی های از این قبیل خودداری کنید چون حاوی میزان زیادی جیوه هستند. از ماهی های خام و حلزونی مثل صدف خودداری کنید.
  • از خوردن پنیرهای فتا و امثال آن به علت غیرپاستوریزه بودن خودداری کنید. بهترین نوع پنیر برای شما پنیرهای سخت، پاستوریزه، پنیرهای خامه ای و ماست می باشد.
  • از مصرف ساخارین نیز خودداری کنید چون از جنین عبور می کند و در بافت های آن رسوخ می کند.

کافئین: مصرف کافئین خود را به کمتر از 300 میلیگرم روزانه، تقریباً معادل دو فنجان، برسانید. دقت کنید که با مصرف چای و شکلات کافئین بیش از حد به بدن خود نرسانید. کافئین به گردش خود داخل رحم تاثیر میگذارد که این نیز بر رشد جنین تاثیرگذار است.

الکل، توتون، و مواد مخدر: اگر مصرف یکی از این مواد جزء شیوه ی زندگی شما درآمده است، زمانش رسیده است که مصرف آن را متوقف کنید چون این مواد خطر بزرگی برای جنین به حساب می آیند.

مشکلات دندان: به طور منظم دندانهای خود را مسواک کنید تا از ابتلا به بیماری های لثه جلوگیری به عمل آید. اگر مشکلات دندان دیگری دارید، توصیه می شود قبل از حاملگی آن را برطرف کنید. چون لثه های شما طی حاملگی خون بیشتری تراوش خواهند کرد.

داروها: اگر برای مشکل خاصی دارو مصرف می کنید، حتماً با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید. مصرف برخی داروها حین حاملگی مشکلی به همره ندارد اما برخی از داروها مثل داروی فشارخون باعث افزایش احتمال عیوب و نقص های مادرزادی در نوزاد می شوند. پزشکتان شما را از تاثیرات مثبت و منفی داروها آگاه خواهد کرد.

واکسیناسیون: ایمنی بدن شما باید تقویت شود، پس در این رابطه حتماً با پزشک خود گفتگو کنید. البته زمان این واکسن ها خیلی مهم است چون برخی از آنها باعث آسیب رسانی به نوزاد می شوند. واکسن سرخچه، گوشک، روبلا، و آبله مرغان باید حداقل یک تا سه ماه قبل از حاملگی زده شوند.

 سایر واکسن ها مثل کزاز یا هپاتیت B را می توان حین حاملگی زد. و خانم هایی که سه ماه دوم یا سوم خود را طی فصل سرما می گذرانند حتماً باید واکسن آنفولانزا نیز بزنند. پزشکتان البته تشخیص خواهد داد که شما به چه واکسنی نیاز دارید.  

کاهش استرس: هورمون کورتیزولی که بدن طی دوران استرس ترشح می کند، حاملگی را دشوارتر می سازد. درست است که جلوگیری از استرس کمی دشوار است اما ورزش، خواب کافی و داشتن سیستم دفاعی خوب به کاهش آن کمک می کند.

اگر شیوه ی زندگی سالمی داشته باشید، مطمئناً حاملگیتان نیز بی خطر و کاملاً سالم خواهد بود. پس اگر قصد بچه دار شدن دارید، قبل از هر چیز باید طریقه ی زندگی خود را اصلاح کنید.